ανοια
ANOIA
- Ξεχνάτε ονόματα και φυσιογνωμίες ανθρώπων;
- Συναντάτε δυσκολία στο να εκφραστείτε; Ψάχνετε να βρείτε τις κατάλληλες λέξεις;
- Χάνετε τα προσωπικά σας αντικείμενα (γυαλιά, χάπια, κλειδιά);
- Αντιμετωπίζετε δυσκολία στο να κάνετε πράγματα που παλαιότερα σας φαίνονταν πολύ εύκολα, π.χ. να μαγειρέψετε, να οδηγήσετε, να διαχειριστείτε τα οικονομικά σας;
- Ξεχνάτε τα πρόσφατα γεγονότα, παρόλο που θυμάστε πολύ καλά τα παλαιότερα;
Η Άνοια αναφέρεται σε μια ομάδα παθήσεων του εγκεφάλου που προκαλούν σταδιακή μείωση και τελικά πλήρη απώλεια των γνωστικών λειτουργιών ( μνήμης, προσοχής, συγκέντρωσης, κρίσης, σκέψης, λόγου..)
Συνήθως αφορά άτομα προχωρημένης ηλικίας (5-10% άνω των 65 ετών), αλλά μπορεί να έχει και ΠΡΩΙΜΗ έναρξη με εμφάνιση συμπτωμάτων και στη μέση ηλικία.
Υπάρχουν διάφορα είδη ανοιών με πιο κοινή την νόσο Alzheimer, την Αγγειακή Άνοια και τη μικτή:
Στη νόσο Alzheimer (Ν.Α.) τα εγκεφαλικά κύτταρα συρρικνώνονται ή εξαφανίζονται και παθολογικό υλικό εναποτίθεται στον εγκέφαλο, εμποδίζοντας την επικοινωνία μεταξύ εγκεφαλικών κυττάρων.
Ανάλογα με την περιοχή που προσβάλλεται, επηρεάζονται αρνητικά ορισμένες λειτουργίες, οι οποίες σταδιακά χάνονται.
Η Αγγειακή ή Πολυεμφρακτική Άνοια σχετίζεται με μικρά ισχαιμικά εγκεφαλικά που και αυτά καταστρέφουν περιοχές του εγκεφάλου, οπότε επηρεάζουν αρνητικά τις λειτουργίες που εξυπηρετούνταν από τις περιοχές αυτές.
Πολλές φορές συνυπάρχουν η Ν. Alzheimer και η Αγγειακή, αποτελώντας τη λεγόμενη μικτή Άνοια.
Τι πρέπει να προσέχει η οικογένεια
Τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να προβληματίζονται όταν διαπιστώνουν κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά, στο χαρακτήρα, στις συνήθειες και στην επικοινωνία των ατόμων. Όσο πιο γρήγορα οι αλλαγές αυτές κινήσουν το ενδιαφέρον της οικογένειας και αναζητηθεί ιατρική βοήθεια, τόσο περισσότερες πιθανότητες να διατηρήσει τις ικανότητές του για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (καθυστέρηση εξέλιξης νόσου).
Στα αρχικά στάδια των Ανοιών συνήθως εντύπωση πρέπει να προκαλούν τα παρακάτω (συμπτώματα):
- Ø Ξεχνάει κάποια «σημαντικά» γεγονότα.
- Ø Κάνει λάθη σε καθημερινές δραστηριότητες.
- Ø Υπάρχουν αλλαγές στο χαρακτήρα και στη συμπεριφορά (άρνηση, καχυποψία, εκνευρισμό, φόβο, «ιδιοτροπίες», «ξεροκεφαλιές» που δεν υπήρχαν…)
- Ø Τοποθετεί πράγματα σε ακατάλληλα μέρη ή δε θυμάται που τα έβαλε (γυαλιά, χάπια, κλειδιά)
- Ø Ξεχνάει πρόσφατα γεγονότα, παρόλο που θυμάται πολύ καλά τα παλαιότερα.
- Ø Προσπαθεί αδέξια να συγκαλύψει τις παραπάνω δυσκολίες- αλλαγές
Τα ήπια αυτά συμπτώματα δεν πρέπει να περνάνε απαρατήρητα, διότι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η φυσιολογική κατάληξη των γηρατειών. Είναι πάθηση η οποία με το πέρασμα του χρόνου επιδεινώνεται και αφαιρεί τη λειτουργικότητα του ατόμου.
Παράγοντες Κινδύνου
- Ø Ηλικία
- Ø Κληρονομικότητα
- Ø Αρτηριακή Υπέρταση
- Ø Σακχαρώδης Διαβήτης
- Ø Κάπνισμα- Διατροφή-Άσκηση
- Ø Αυξημένη χοληστερόλη
- Ø Φλεγμονή και μηχανισμοί
οξειδωτικού stress
- Ø Υποθυρεοειδισμός
- Ø Χαμηλές τιμές βιταμινών
- Ø Υψηλά επίπεδα ομοκυστείνης
Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ γίνεται με:
F Κλινική εξέταση
F Εργαστηριακές εξετάσεις
F Ψυχομετρικές δοκιμασίες (test)
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Προς το παρόν δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία, οπότε δε μιλάμε για ίαση. Υπάρχουν όμως φαρμακευτικές ουσίες, οι οποίες καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον η κατάλληλη φροντίδα και συμπεριφορά των οικείων είναι δυνατόν να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του πάσχοντος και της οικογένειάς του.
Για τους λόγους αυτούς είναι σημαντικότατη η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας.
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
ü Η Άνοια δεν αποτελεί φυσιολογική εξέλιξη των γηρατειών!
ü Είναι ΠΑΘΗΣΗ!
ü Δεν ισχύει ότι απλά «γέρασαν και τα έχασαν»!
ü Άλλο απώλεια μνήμης και άλλο έκπτωση!
Αρθρογραφία: Παππάς Βασίλειος (ψυχίατρος) ,Πέτσιου Σπυριδούλα (ψυχολόγος)
