Πανελλήνιες Εξετάσεις: Χρήσιμες Συμβουλές για την Καταπολέμηση του Άγχους
H ημερομηνία έναρξης των πανελληνίων εξετάσεων έφτασε, μια πολύτιμη σημαντική στιγμή για όλους τους μαθητές. Σημαντική διότι τελειώνει μια μεγάλη και σημαντική περίοδο και φάση της ζωής τους –σχολείο- και ανάλογα με την επιτυχία ή μη στις εξετάσεις θα εισέλθουν σε νέα μονοπάτια της ζωής είτε στην ανώτατη και ανώτερη εκπαίδευση είτε στην αγορά εργασίας και απασχόλησης. Το επιθυμητό και προσδοκώμενο αποτέλεσμα είναι η επιτυχία βεβαίως και ένας παράγοντας που πρέπει να ελέγξουν είναι το άγχος .Τόσο οι μαθητές όσο και οι οικογένειες τους πρέπει να γνωρίζουν ότι η εμφάνιση άγχους σε τέτοιες περιόδους ,όπως οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι μια φυσιολογική αντίδραση και άμυνα του οργανισμού σε μια έντονη και πιεστική κατάσταση .Το θέμα είναι ότι η ύπαρξη άγχους είναι δεδομένη σε άλλα παιδιά πιο έντονο και σε άλλα πιο χαμηλό καθώς επίσης και στις οικογένειες τους. Πρέπει η διαχείριση της όλης κατάστασης –προετοιμασία και εξετάσεις –να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε το άγχος να είναι ωφέλιμο και δημιουργικό και να μην αποσυντονίζει καμία λειτουργία του μαθητή ,και να μην φτάνουμε σε καταστάσεις όπου θα είναι ένας παράγοντας αποδιοργάνωσης και μείωσης των δυνατοτήτων και ικανοτήτων μας και θα συμβάλει τα μέγιστα στην έλλειψη ηρεμίας ,νηφαλιότητας και χαλαρότητας στοιχεία απαραίτητα για την επιτυχία στις εξετάσεις.
Στη συνέχεια έχουμε να παραθέσουμε ορισμένες χρήσιμες συμβουλές για τους γονείς και κυρίως για τους μαθητές που θα τους βοηθήσουν για την καλύτερη προετοιμασία μας.
Συμβουλές προς τους μαθητές για την προετοιμασία για τις εξετάσεις:
-Οργάνωση του προγράμματος (ώρες διαβάσματος –επαναλήψεων, ώρες ξεκούρασης και ύπνου)
-Εξοικείωση με το γεγονός των εξετάσεων. Μια άσκηση που θα είναι αντίστοιχη των συνθηκών των εξετάσεων (θέματα ,χρόνος κτλ) βοηθάει στην εξοικείωση και αποβάλει το άγχος του άγνωστου και της αβεβαιότητας.
-Μην αφήνεις να σε πλημμυρίσουν αρνητικές σκέψεις για την έκβαση των αποτελεσμάτων (αποτυχία) ούτε να διακατέχεσαι από ηττοπαθητική στάση και συμπεριφορά ότι δεν θα επιτύχεις προκαταβολικά.
-Προσπάθησε να αποβάλεις την ένταση και το άγχος κάνοντας πράγματα που σε ικανοποιούν και σου βελτιώνουν την διάθεση (μουσική, παρακολουθώντας μια ταινία, τρέξιμο)
-Μην μεταβάλεις τον τρόπο διατροφής σου αυτό το διάστημα .Πρέπει να τρέφεσαι σωστά ,να κοιμάσαι τις ώρες που απαιτούνται, και να κάνεις τα ανάλογα διαλλείματα κατά την μελέτη. Η κακή διατροφή, η έλλειψη ύπνου και ξεκούρασης θα σε καταβάλουν ενώ απεναντίας εμείς επιθυμούμε να έχουμε πλήρη διαύγεια και ενέργεια στον οργανισμό μας.
-Αν έχεις απορίες σχετικά με τις εξετάσεις συζήτησε το με τους καθηγητές σου που θα σε κατευθύνουν δίνοντας την σωστή συμβουλή .Μην προσπαθείς να πάρεις γνώμη και βοήθεια από άτομα (φίλους ,γνωστούς) γιατί τις πιο πολλές των περιπτώσεων αγχώνουν παρά βοηθούν στην επίλυση μιας απορίας ή ενός θέματος σχετικά με τις εξετάσεις, διότι είτε δεν έχουν την επαρκή γνώση είτε αντιλαμβάνονται διαφορετικά το θέμα.
-Μην καταφεύγεις σε υποκατάστατα που θα διεγείρουν τον οργανισμό (καφές ,τσιγάρο ,βιταμίνες) .Ένα καλό πρωινό είναι η ενδεδειγμένη λύση που θα τονώσει τον οργανισμό καθώς και καλή διατροφή.
-Στις εξετάσεις αφού μελετήσεις με ηρεμία τις ερωτήσεις ξεκίνα από αυτές που γνωρίζεις καλύτερα. Μην αγχωθείς και πανικοβληθείς εάν πιστεύεις ότι δεν γνωρίζεις μια απάντηση .Μπορείς να επανέλθεις μόλις τελειώσεις τις υπόλοιπες με καθαρό μυαλό και ηρεμία και να απαντήσεις .
-Μην αφήνεις να σε καταβάλει το άγχος κατά την διάρκεια των εξετάσεων. Αν νοιώθεις ότι κυριεύεσαι από άγχος , χαλάρωσε κάνε σκέψεις θετικές που σε ηρεμούν, συνέχισε να αναπνέεις στον ίδιο ρυθμό (φυσιολογικό) και όλα θα κυλήσουν καλά και ομαλά.
-Οργάνωσε το πρόγραμμα σου για την μετάβαση στο εξεταστικό κέντρο ,χρονικό διάστημα που θέλεις να είσαι νωρίτερα εκεί, αν νοιώθεις πιο άνετα, καλύτερα και σε χαλαρώνει να σε συνοδεύσει κάποιος /α συζήτησε το με τους γονείς σου.
Το κυριότερο προσπάθησε να αποβάλεις τις σκέψεις που έχουν ως επίκεντρο το μέλλον σου και την επαγγελματική σου αποκατάσταση. Αυτό το κομμάτι θα έχεις αρκετό χρόνο να το διερευνήσεις με ηρεμία και νηφαλιότητα μετά τις εξετάσεις.
Χρήσιμες συμβουλές προς τους γονείς:
·Συμπαράσταση. Να είστε στη διάθεση, όταν σας έχει ανάγκη και σας χρειάζεται, για να ακούσετε τις απορίες, ανησυχίες, προβληματισμούς του και αφού τον/ην ακούσετε με προσοχή μετά να το συμβουλέψετε και να το κατευθύνετε. Έτσι του δίνεται την δυνατότητα να σας εκφράσει τα συναισθήματα του και να εκτονώσει και να μειώσει το άγχος. Παράλληλα δημιουργείται μία σχέση εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού με το παιδί σας.
·Εκτίμηση: Να δείχνετε στο παιδί σας και να του μεταφέρεται το συναίσθημα πως αναγνωρίζεται τις προσπάθειές του και πως, ακόμα και αν δεν επέλθει το επιθυμητό αποτέλεσμα (επιτυχία), η αξία του για εσάς και για την οικογένεια σας δε μειώνεται αλλά απεναντίας αναγνωρίζεται την προσπάθεια και τους κόπους του/ης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό και ωφέλιμο να μη συνδέετε την αξία και την ικανότητα του παιδιού σας ως άτομο και προσωπικότητα με την επιτυχία ή μη στις εξετάσεις.
·Αναγνώριση: Θυμηθείτε ότι το παιδί σας έχει ήδη κουραστεί και κοπιάσει με ένα επιβαρυμένο και δύσκολο πρόγραμμα όλο αυτό το διάστημα, για αυτό τον λόγο μην το επιβαρύνετε περισσότερο με τις προσωπικές και οικογενειακές σας ανησυχίες-προσδοκίες.
-Σύγκριση: Αποφύγετε να κάνετε συγκρίσεις με άλλους μαθητές ή τα άλλα παιδιά της οικογένειας διότι έτσι επιτείνεται το άγχος και δημιουργούμε το αίσθημα της υποτίμησης και της έλλειψης αυτοεκτίμησης, στοιχεία που θα τους συνοδεύουν στην υπόλοιπη ζωή τους.
-Έλεγχος των προσδοκιών και των απαιτήσεων. Δεν χρειάζεται ούτε να κινδυνολογούμε ούτε να καταστροφολογούμε ότι σε μια αποτυχία θα επέλθει και η συντέλεια του κόσμου ,αλλά και από την άλλη μεριά δεν χρειάζεται να έχουμε υπερβολική και υπέρμετρη αισιοδοξία (π.χ είσαι ο καλύτερος μαθητής ,σίγουρα θα περάσεις πρώτος) διότι έτσι ανεβάζουμε τον πήχη των απαιτήσεων πολύ ψηλά και δημιουργούμε άγχος και στρες.
-Συμπαράσταση: όλη η οικογένεια πρέπει να συμπαρασταθεί με τον τρόπο της στο παιδί και να μην μεταφέρει άγχος και αγωνία, και πρέπει τα μέλη της οικογένειας να μπορούν να διαχειριστούν το άγχος ,που σίγουρα θα υπάρχει, με τέτοιο τρόπο που δεν θα γίνει παράγοντας μείωσης των επιδόσεων του παιδιού. Και πάνω απ’ όλα οι εξετάσεις είναι κυρίως υπόθεση του παιδιού ,η πρώτη σημαντική πρόκληση στον στίβο της ζωής του.
Η επιβίωση και εξέλιξη ενός παιδιού θα εξαρτάται πάντα από την ικανότητά του να αντιμετωπίζει συνεχώς νέες συνθήκες και προκλήσεις στο κοινωνικό, οικονομικό και ευρύτερο περιβάλλον. Η επιτυχία εξαρτάται από την μάθηση και την ικανότητα να μετουσιώσει σε πράξη την γνώση που έχει αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια καθώς επίσης και τις αρχές και τις αξίες που του έχει μεταλαμπαδεύσει η οικογένεια του. Ο στόχος του εκπαιδευτικού συστήματος, με την συμβολή της οικογένειας, είναι να δημιουργήσουν το υπόβαθρο ώστε να ενισχύσουν το παιδί να αγαπήσει τη γνώση και την μάθηση και να θέτει συνέχεια νέους στόχους και ορίζοντες που θα του δίνουν σημασία και νόημα στη προσωπική του ζωή αλλά και μετέπειτα στην επαγγελματική. Η ζωή δεν σταματάει με την αποτυχία στις εξετάσεις, και ούτε ολοκληρώνεται με την επιτυχία στις εξετάσεις. Είναι ένας διαρκής αγώνας που τα παιδιά θέλουν συμπαραστάτες τους γονείς. Ας το πράξουμε λοιπόν!